Berikut adalah pemanis utama makanan yang terdapat di pasaran yang menjadi pilihan pengguna.
Gula pasir
Kebanyakan gula pasir yang didapati di Malaysia ialah jenis gula tebu. Struktur kimianya dikenali dengan nama sukrosa. Pengambilan gula ini secara berlebihan menyebabkan kadar insulin yang dikeluarkan tubuh akan meningkat dan boleh menyebabkan gangguan pada sistem tubuh. Kencing manis atau diabetes jenis II, merupakan penyakit yang biasa berlaku disebabkan pengambilan gula berlebihan. Ini kerana, kalori pemanis jenis ini dalam lingkungan 20 kalori dalam 1 sudu teh. Sedangkan kajian menyatakan seorang lelaki hanya perlu mengambil 120 kalori gula dalam sehari bersamaan dengan 6 sudu teh gula. Bagi wanita , kadarnya lebih rendah iaitu 100 kalori gula sehari. Namun , ramai yang tidak sedar, gula jenis ini berada dalam hampir semua makanan termasuklah sos cili, mayonis, makanan bermasak, makanan dalam tin, makanan dalam bungkusan. Ini kerana selain sifatnya sebagai pemanis, ia juga boleh bertindak sebagai pengawet makanan. Contoh produk ialah jem buah - buahan. Masalah kita sebagai pengguna , kita jarang mengambil tahu kandungan gula di dalam makanan berbungkus seperti itu. Contohnya, dalam soda minuman, kandungan gula adalah sekitar 9 hingga 11 sudu teh gula. Jadi berapa kalori gula dalam soda minuman tersebut?
Stevia
Merupakan sejenis herba dari Amerika Latin. Baru - baru ini, herba ini menjadi popular di kalangan pengidap kencing manis. Rasa manisnya adalah 30 kali ganda berbanding gula pasir biasa. Ia tidak mempunyai kalori dan ia selamat berbanding dengan pemanis tanpa kalori yang lain disebabkan ia berasal dari sumber semulajadi. Walau bagaimanapun, ia mempunyai tinggalan rasa (rasa berangin seperti cengkih) yang mungkin kurang digemari oleh sesetangah orang. Namun, rasa tersebut boleh disamarkan dengan penggunaan lemon. Jangan guna stevia dalam bancuhan kopi kerana kopi tidak mampu menghilangkan rasa tersebut.
Madu
Merupakan pemanis semulajadi daripada lebah. Apabila ia tidak diproses, ia mempunyai nilai vitamin dan zat mineral seperti vitamin B, mangan dan zat besi. Paling menyeronokkan , ia mempunyai sifat antimikroorganisma kerana ia mempunyai kandungan peroksida yang tinggi. Oleh itu, mikroorganisma hidup akan mati disebabkan oleh kehadiran peroksida di dalam madu. Namun, apabila madu dikenakan tindakan haba seperti dimasak atau dimasukkan ke dalam makanan bermasak, sifat antimikrobial tersebut akan hilang kerana peroksida mudah meruap.Gunakan di dalam teh atau pun smoothies dan kandungan kalorinya sekitar 32 sesudu teh. Ia lebih manis dari gula sebanyak 20%. Secara tak langsung, kita akan mengurangkan penggunaan madu berbanding gula pasir dalam makanan.
Agave
Merupakan sejenis pemanis yang diekstrak dari sejenis tumbuhan kaktus di Mexico. Walau bagaimanapun, permintaan yang berlebihan terhadap pemanis jenis ini, menyebabkan ancaman biologi terhadap kelawar yang hidup dengan memakan pokok kaktus ini. Kemusnahan atau penuaian pokok kaktus ini secara tidak terkawal menyebabkan kelawar tersebut diancam kepupusan. Ia lebih manis daripada madu dan kandungan kalorinya sekitar 30 bagi sesudu teh.
Gula pokok palma (contoh : gula kabung)
Gula pokok palma dihasilkan daaripada proses memasak hasil tuaian nektar bunga pokok jenis palma seperti pokok kelapa atau pokok nipah. Di kalangan masyarakat tempatan ia dikenali sebagai gula nira. Ia kaya dengan sumber vitamin dan mineral. Nira kelapa ini selamat digunakan namun harganya yang mahal disebabkan proses tuaiannya menyebabkan ia kurang popular sebagai pengganti gula tebu biasa. Nilai kalorinya hampir sama dengan gula pasir iaitu sekitar 20 kalori 1 sudu teh.
Aspartame
Merupakan sejenis pemanis tiruan yang dihasilkan secara kimia. Rasa manisnya 200 kali ganda berbanding gula tebu tetapi ia rendah kalori. Walau bagaimanpun, ia mempunayai enzim yang mungkin tidak dapat di proses oleh tubuh individu tertentu yang sensitif dengannya. Sesetengah orang mengadu , pengambilan aspartame menyebabkan sakit kepala. Ia tidak sesuai untuk digunakan dalam hasilan bakeri seperti kek kerana sifat pemanisnya akan berkurangan disebabkan proses haba yang tinggi ketika pembakaran kek. Ia sesuai diletakkan di dalam minuman. Ia boleh ditemui dalam makanan rendah kalori atau makanan diet dan produk makanan yang siap dibungkus. Ia dipasarkan dengan jenama seperti Equal atau pun Nutrasweet.
Sukralos
Pemanis tiruan yang dihasilkan secara kimia dengan tahap kemanisan 600 kali ganda berbanding gula. Sukralos tiada kalori dan merupakan kombinasi sukrosa yang bertindak balas dengan klorin. Tubuh kita tidak boleh memproses klorin, oleh itu tiada penyerapan dilakukan terhadap sukralos. Jika tiada penyerapan , maka tiada kalori diserap oleh tubuh. Walau bagaimanapun, klorin akan membunuh mikroflora di dalam perut dan usus termasuk mikroflora yang baik untuk penghadaman. Ia membunuh mikroorganisma tersebut seperti ia membunuh mikrob di kolam renang. Produk diet mungkin mengandungi sukralo terutama yang dipasarkan untuk pesakit kencing manis. Jadi, sila baca label makanan sebelum membelinya.
Saccharin
Merupakan sejenis pemanis tiruan yang telah berusia hampir 100 tahun. Dihasilkan secara kimia dan ia 300 kali ganda lebih manis daripada gula. Sesetengah kajian menyatakan ia boleh menyebabkan kanser. Ia tiada kalori dan mempunyai rasa pahit selepas makan makanan yang ditambah saccharin. Ia tidak meningkatkan kandungan gula dalam darah, oleh itu ia banyak dalam produk untuk pesakit kencing manis sekian lama.
Gula alkohol (xylitol,maltitol dan manitol)
Jika melihat daripada namanya, ia adalah halal di makan. Gula alkohol mendapat namanya disebabkan ia merupakan sejenis polisakarida daripada jenis karbohidrat yang mempunyai kumpulan OH. Ia dihasilkan daripada sumber serat seperti selulosa buah - buahan dan sayur - sayuran. Kebanyakan gula alkohol ini tidak digunakan terus dalam masakan tetapi ia banyak digunakan dalam produk makanan siap dan barangan keperluan diri seperti ubat gigi. Pemanis jenis ini, boleh didapati dalam minuman dan makanan ringan kerana sifatnya yang rendah kalori dan lebih manis dari gula. Contohnya xylitol dihasilkan daripada polisakarida xylan, maltitol daripada polisakarida maltosa dan mannitol daripada polisakarida jenis manosa.
Berbanding sifat pemanis yang lain, xylitol membantu mengurangkan masalah karies gigi dan mempunyai nilai kalori sebanyak 2.4kcal berbanding gula 3.8kcal dan lebih manis daripada gula tebu. Ia juga mempunyai nilai indeks glisemiks yang rendah iaitu 7. Ia boleh diestrak daripada sumber polisakarida seperti buah beri, oats, cendawan dan lain - lain. Selain itu ia disahkan selamat untuk pesakit diabetik dan ia juga mempunyai sifat antimkrob. Oleh itu, ia tidak boleh digunakan dalam proses menghasilkan roti kerana ia mengganggu tindak balas yis.
Maltitol pula mempunyai sifat seakan - akan sukrosa. Walau bagaimanpun , ia tidak menyebabkan karies gigi kerana bakteria tidak dapat mensisntesiskan molekulnya yang lebih kompleks daripada sturktur gula. Ia banyak digunakan dalam makanan bersifat manisan seperti kandi, aiskrim dan sebagainya. Namun, seperti gula alkohol yang lain ia mempunyai kesan laksatif kerana tubuh tidak dapat mensintesiskannya.
Mannitol juga bersifat manis dan mempunyai rasa berangin seperti pudina. Oleh itu, ia sering digunakan dalam gula - gula getah berperisa pudina dan juga dalam ubat gigi. Ia juga mempunyai sifat higroskopik yang rendah menyebabkan ia sangat digemari sebagai penyalut gula - gula. Sifat rendah higroskopik ini menyebabkan ia tidak melekit seperti gula - gula biasa yang lain. Selain itu ia juga sering digunakan dalam tablet kunyah seperti vitamin berbentuk tablet.
Sirap Jagung Tinggi Fruktosa
Bersifat seperti madu tetapi dihasilkan daripada jagung. Ia mempunyai nilai kalori sebanyak 17 bagi setiap 1 sudu teh. Ia banyak ditemui dalam minuman soda, manisan dan bijirin sarapan. Disebabkan kos penghasilannya lebih murah, dan menyebabkan produk makanan tahan lebih lama ia sering dimasukkan ke dalam produk makanan berbanding gula tebu. Kandungan utamanya ialah glukosa dan fruktosa. Walau bagaimanapun, ia dikatakan menjadi punca obesiti disebabkan penggunaannya yang meluas dalam makanan. Jadi , pastikan anda guna dengan had yang sesuai.
sumber :
http://www.mnn.com/food/healthy-eating/stories/complete-guide-to-sugar-and-sugar-substitutes
http://www.health.com/health/gallery/0,,20424821_6,00.html
sugar and confectionary